1,787 Views
Favorite
การสร้างเกวียนแต่ละเล่มมักพบปัญหาเกี่ยวกับการใช้งานบรรทุกหรือการเดินทางทั้งระยะใกล้และระยะไกลซึ่งได้มีการแก้ไขปรับปรุงและพัฒนาสืบทอดต่อ ๆ กันมา ทำให้ได้ข้อสรุปว่าการทำชิ้นส่วนโครงสร้างเกวียนแต่ละส่วนนั้นนิยมใช้ไม้หลากหลายชนิดตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับประโยชน์ใช้งานที่แตกต่างกัน คือ
ดุมเกวียน นิยมใช้ไม้ประดู่ ไม้พยุง
อั่ว นิยมใช้ไม้เต็ง (อีสานเรียกว่า ไม้จิก) เพราะเนื้อแน่นและแข็ง
เพลาเกวียน นิยมใช้ไม้เค็งใช้ได้ทั้งแก่นและกระพี้เพราะเป็นไม้ที่แข็งและเหนียวทนต่อการสึกกร่อน
กำเกวียน นิยมใช้ไม้พยุง
กงเกวียน นิยมใช้ไม้ประดู่ เพราะมีความทนทาน มีเสี้ยนน้อยและเหนียวไม่หักขาดง่ายนอกจากนี้ก็อาจใช้ไม้พยุง ไม้พะยอม ไม้สะแบง ไม้มะค่า
แปรกหรือแพด นิยมใช้ไม้พยุง ไม้แดง
คานหรือไม้ขวาง นิยมใช้ไม้พยุง ไม้พะยอม ไม้ประดู่
ไม้หัวเต่าหรือไม้ข่มเหง นิยมใช้ไม้ประดู่ ไม้พยุง ไม้พะยอม
ทูบหรือทวก นิยมใช้ไม้ตะเคียน (อีสานเรียกว่า ไม้แคน) ไม้ชา ไม้ประดู่
เรือนเกวียน นิยมใช้ไม้ประดู่เพราะมีเนื้อไม้สวยงามทั้งสีและลายไม้
ก้องเพลา นิยมใช้ไม้กระโดนโคกหรือไม้จิกมากที่สุดส่วนไม้ที่นิยมรองลงไป คือ ไม้ประดู่และไม้พยุง
แอก นิยมใช้ไม้เหลื่อมมากที่สุดรองลงไป คือ ไม้กระทุ่มและไม้ลิ้นฟ้า (ต้นเพกา) หรือใช้ไม้ที่เบ จะได้ไม่หนักคอวัวเทียมหรือควายเทียม
ลูกแอกหรือลูกแซะ นิยมใช้ไม้พยุง
แป้นชานหรือแป้นนั่ง นิยมใช้ไม้พยุงหรือไม้ชนิดใดก็ได้
ไม้ค้ำ นิยมใช้ไม้ไผ่
